Lover in the Poems of Nef’î: Two Ghazels Two Attitudes

Klasik Türk edebiyatı sahasında eser vermiş olan şairler genel anlamda şiirlerinden bahsederken çok fazla tevazu göstermezler. Hemen hemen tüm nazım şekillerinde ama daha ziyade gazellerin mahlas beyitleri ile kasidelerdeki fahriye bölümlerinde şairlerin şiir ve şair ilgili mülahazalarının bu bağlamda kendi şairlik durumlarına dair değerlendirmelerin yer aldığı görülmektedir. Bu değerlendirmeler dönemin anlayışının, özel öznel olarak da edebî bakış açılarını ortaya koymak suretiyle poetik eleştiriye malzeme sunmaktadır. Nef’î 17.yüzyılın, özellikle kaside şeklinde kaleme şiirleriyle meşhur, usta bir şairidir. Onun kasidelerindeki en belirgin özelliklerden biri kasidenin bölümünde çıkan orijinal söylemdir. sadece kasidelerinde değil diğer şiirlerinde gazel şekliyle manzumelerin makta beyitlerinde de şairliği şiirleri hakkında oldukça iddialı abartılı övgü ifadeleri kullanmaktadır. şiirinde çoğu zaman aynı zamanda şiirin kahramanı durumundaki “âşık” iki farklı temsil görevi üstlenmektedir. Diğer ifadeyle hem âşık rol üstlenmiş mahiyet arz etmektedir. Ancak üstlenilen rol, şairin kişilik özellikleri bağlamında genellikle yönde tezahür Nef’î, bazı aşkın olumsuzlukları karşısında çaresiz zavallı maşukundan merhamet dilenen diliyle konuşurken beyitlerde olumsuz duruma başkaldırmış, isyankâr hatta tehditkâr edasıyla çıkmaktan çekinmemektedir. çalışmada, duygu düşünce âlemindeki dalgalanmalar neticesinde şiirine yansıyan bazen birbirine tezat teşkil edecek mahiyetteki söylem özellikleri, klasik şiirinin şairlerinden Nef’î’nin, koymuş olduğu aşk mülahazaları değerlendirilmeye çalışılacaktır.